อุส่าลงทุนลงแรงเลือกซื้อกล้องตัวเก่งมาใช้เป็นกล้องคู่มือคู่ใจทั้งที เราก็ต้องอยากให้ลูกรักคนนี้อยู่กับเราไปนาน ๆ หนึ่งในวิธีดูแลรักษากล้องประเภทต่างๆที่คุณสามารถทำเองได้ที่บ้านนั่นก็คือ การทำความสะอาดกล้องให้ถูกต้อง โดยเฉพาะเมื่อคุณได้หยิบน้องคนเก่งออกไปถ่ายงานในสภาพแวดล้อมที่มีทั้งน้ำ ทั้งฝุ่น ทั้งดินแบบสมบุกสมบัน กลับบ้านมาก็ต้องรีบล้างกล้องด่วน (ที่ไม่ใช่การเอาน้ำมาล้างจริง ๆ นะ) เพื่อไม่ให้น้องเป็นรา ฝุ่นจับติดหน้าเลนส์แน่น หรือชื้นจนเกิดปัญหาด้านการใช้งานอื่น ๆ ตามมา เกริ่นมานานแล้ว เรามาดูอุปกรณ์ที่คุณต้องเตรียมเพื่อทำความสะอาดกล้องกันเลยดีกว่า
อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำความสะอาดกล้อง
- ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลม
- แปรงปัดฝุ่น
- ปากกาเช็ดเลนส์หรือแปรงขนอ่อน
- ผ้าไมโครไฟเบอร์สำหรับทำความสะอาดบอดี้กล้อง
- ผ้าไมโครไฟเบอร์สำหรับทำความสะอาดเลนส์
- กระดาษสำหรับทำความสะอาดเลนส์
- น้ำยาเช็ดคราบไขมัน
- ชุดทำความสะอาดเซนเซอร์
- น้ำยาทำความสะอาดเลนส์
ซึ่งอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำความสะอาดกล้องเหล่านี้ก็มีให้เลือกด้วยกันหลายแบรนด์ มีทั้งที่ขายแยก เช่น ลูกยางเป่าลมของGiottos, น้ำยาเช็ดเลนส์ของ ROR, ผ้าเช็ดไมโครไฟเบอร์สำหรับทำความสะอาดเลนส์ของ 3M และมีที่จัดเป็นเซ็ตมาให้เลือกซื้อ เช่น VSGO Professional Camera Cleaning Kit
วิธีทำความสะอาดบอดี้กล้อง
- โดยทั่วไปบอดี้ของกล้องจะเลอะฝุ่นซึ่งสามารถใช้ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลมและแปรงขนนุ่มปัดฝุ่นตามซอกตามมุมออกได้เลย
- ถ้ามีรอยนิ้วมือ คราบเหงื่อจากมือ คราบความมันบนใบหน้าตอนที่แนบหน้าเข้ากับตัวกล้องก็ใช้ผ้าไมโครไฟเบอร์ชุบน้ำแล้วเช็ดทำความสะอาดกล้องได้
- ถ้าบังเอิญวันนั้นคุณสาว ๆ ลงรองพื้นที่หน้าหนักมากจนรองพื้นติดแน่นที่กล้อง แค่ชุบน้ำเฉย ๆ ยังขจัดคราบได้ไม่หมด ก็สามารถใช้น้ำยาเช็ดคราบไขมันช่วยเช็ดด้วยได้ เพียงแค่พ่นน้ำยาลงไปที่ผ้าเล็กน้อย แล้วเช็ดจนคราบทั้งหมดหลุดออกจากตัวกล้อง
- สำหรับกล้อง DSLR ให้มองเข้าไปที่ช่องมองภาพ ถ้ามองเห็นฝุ่นอยู่ในช่องมองภาพ ให้ทดสอบก่อนว่าเป็นฝุ่นที่ติดอยู่ที่กระจกสะท้อนหรือที่เซ็นเซอร์ด้วยการถ่ายรูป ถ้ารูปถ่ายไม่มีจุดสีดำติดมาด้วยในตำแหน่งเดิม ก็แสดงว่าฝุ่นติดอยู่ที่กระจกสะท้อน สามารถทำความสะอาดได้เลย โดยให้ถอดเลนส์กล้องออก คว่ำหน้ากล้องลง แล้วใช้ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลมเป่าให้ฝุ่นที่ติดกระจกสะท้อนออก แต่ถ้าถ่ายออกมาแล้วรูปมีจุดดำที่ตำแหน่งเดิม แสดงว่าฝุ่นติดอยู่ที่เซนเซอร์ ซึ่งเป็นอีกหัวข้อที่เราจะพูดถึงในช่วงท้ายของบทความนี้
วิธีทำความสะอาดเลนส์
- ทำความสะอาดด้านนอกเลนส์และฝาเลนส์ด้วยวิธีเดียวกันกับการทำความสะอาดบอดี้กล้องที่เพิ่งได้บอกไว้ข้างต้น
- หลังจากนั้นก็ได้เวลาการทำความสะอาดหน้าเลนส์ แต่ก่อนที่เราจะไปต่อ เราอยากแนะนำให้คุณใส่ฟิลเตอร์ที่ด้านหน้าเลนส์ด้วย เพราะถ้าเกิดอุบัติเหตุอะไรขึ้นกับเลนส์ ฟิลเตอร์จะช่วยป้องกันไม่ให้เลนส์แสนแพงที่ซื้อมาต้องเป็นรอย ฝุ่นและคราบสกปรกต่าง ๆ ก็จะเกาะที่ฟิลเตอร์ก่อนที่จะเป็นเลนส์ด้วย เอาล่ะ ได้เวลาทำความสะอาดหน้าเลนส์แล้ว ให้เริ่มด้วยการใช้ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลมเป่าเอาฝุ่นที่หน้าเลนส์ออก โดยให้ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลมเป่าในแนวเฉียง 45 องศากับหน้าเลนส์
- ใช้แปรงเช็ดฝุ่นหรือแปรงขนนุ่มปัดเอาฝุ่นที่เหลือออกจากหน้าเลนส์ให้หมด
- ใช้ผ้าไมโครไฟเบอร์สำหรับเช็ดเลนส์เช็ดที่หน้าเลนส์ โดยเริ่มที่ตรงกลางของเลนส์ แล้วค่อย ๆ เช็ดเป็นวงกลมออกไปที่ขอบเลนส์ เมื่อถึงขอบเลนส์ก็ยกมือขึ้นจากเลนส์ เราแนะนำว่าผ้าไมโครไฟเบอร์สำหรับเช็ดเลนส์จะต้องถูกเก็บอย่างดีในถุงพลาสติกหลังใช้ เพื่อไม่ให้มีฝุ่นติดที่ผ้าจนทำให้เช็ดแล้วเลนส์เป็นรอย เรื่องนี้สำคัญเพราะถ้าหน้าเลนส์เป็นรอยแล้วจะแก้ไขไม่ได้ ต้องเสียเงินเปลี่ยนอย่างเดียว
- ถ้าเลนส์ยังไม่ใสพอ ก็ถึงเวลาใช้น้ำยาทำความสะอาดเลนส์แล้ว ขอเตือนว่าอย่าใช้น้ำยาชนิดอื่น เช่น น้ำยาทำความสะอาดเลนส์แว่นตา ไม่อย่างนั้นน้ำยาจะทำลายเคลือบผิวเลนส์ได้ ให้หยดน้ำยาเพียงเล็กน้อยลงบนกระดาษสำหรับทำความสะอาดเลนส์ แล้วเช็ดวนเหมือนขั้นตอนก่อนหน้านี้
- ถ้าเลนส์ยังไม่ใส ให้ทำซ้ำได้จนกว่าเลนส์จะใสปริ๊ง
- หากมีคราบน้ำยาทำความสะอาดเลนส์หลงเหลืออยู่ ให้ใช้ผ้าไมโครไฟเบอร์เช็ดออก
- เช็ดหลังเลนส์ด้วยวิธีเดียวกันกับที่เช็ดหน้าเลนส์ แต่หากเป็นเลนส์ซูมที่หลังเลนส์อยู่ลึกมาก แนะนำว่าอย่าเช็ดเอง เพื่อความปลอดภัยให้ส่งไปทำความสะอาดที่ร้านแทน
วิธีทำความสะอาดเซนเซอร์
หากต้องการทำความสะอาดเซนเซอร์ ให้กดเข้าไปที่เมนู ทำความสะอาดเซนเซอร์ (Sensor cleaning) คุณจะพบกับเมนูย่อย 3 อย่างด้วยกัน คือ ทำงานอัตโนมัติ (Auto cleaning), ทำความสะอาดทันที (Clean now) และทำความสะอาดด้วยตัวเอง (Clean manually)
วิธีทำความสะอาดเซนเซอร์อัตโนมัติ
เมนูทำงานอัตโนมัติและเมนูทำความสะอาดทันทีจะเป็นการให้กล้องทำความสะอาดเซนเซอร์ด้วยตัวของมันเอง เพียงแค่คว่ำหน้ากล้องลง กดปุ่มเลือกเมนู เพียงเท่านี้ก็เสร็จสิ้นขั้นตอนการทำความสะอาดเซนเซอร์แล้ว และถ้าคุณเลือกเมนูทำงานอัตโนมัติ กล้องจะทำความสะอาดเซนเซอร์อัตโนมัติทุกครั้งที่คุณปิดกล้องด้วย แต่ถ้าทำแล้วยังไม่สะอาดก็สามารถเลือกทำความสะอาดด้วยตัวเองได้
วิธีทำความสะอาดเซนเซอร์ด้วยตัวเอง
- ก่อนอื่นคุณต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่มีลมแรงจนทำให้ฝุ่นปลิวมาตกที่เซนเซอร์ซ้ำอีกจนไปกันใหญ่ และต้องมีชุดสำหรับทำความสะอาดเซนเซอร์ที่ถูกต้อง ตรงกับขนาดเซนเซอร์ของกล้องคุณ ซึ่งจะมีด้วยกัน 3 ขนาด คือ micro 4/3, APS-C และ full Frame
- เข้าเมนู ทำความสะอาดเซนเซอร์ แล้วเลือกทำความสะอาดด้วยตัวเอง
- คว่ำหน้ากล้องลง ใช้ที่เป่าลมหรือลูกยางเป่าลมเป่าให้ฝุ่นที่ติดอยู่ออกก่อน
- หยดน้ำยา 2 – 3 หยด ลงบนไม้ปาดที่อยู่ในชุดสำหรับทำความสะอาดเซนเซอร์
- วางไม้ปาดด้านที่มีน้ำยาลงบนเซนเซอร์ฝั่งซ้ายสุด ปาดจากฝั่งซ้ายเบา ๆ จนมาสุดที่ฝั่งขวา ไม่ต้องยกไม้ปาดขึ้น แล้วปาดกลับไปยังฝั่งซ้าย
- หากยังไม่สะอาด ให้ทำซ้ำขั้นตอนที่ 4 – 5 ได้ แต่ห้ามใช้ไม้ปาดอันเดิมเด็ดขาด จำไว้ว่าการทำความสะอาดเซนเซอร์กล้องต้องใช้อุปกรณ์ใหม่ที่เพิ่งฉีกจากซองสุญญากาศเท่านั้น ไม่อย่างงั้นคุณก็จะปาดเอาฝุ่นและคราบต่าง ๆ ลงไปที่เซนเซอร์ซ้ำแล้วซ้ำอีก
การเก็บรักษาหลังทำความสะอาดกล้อง
การเก็บรักษากล้องถือเป็นอะไรที่มีรายละเอียดยิบย่อยต้องระมัดระวังอยู่เสมอ เนื่องจากหากเก็บกล้องหลังจากทำความสะอาดไม่ดีพอหรือในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดความเสียหายกับตัวกล้องและเลนส์ได้ หากเก็บกล้องในสภาพแวดล้อมที่ค่อนข้างชื้น อย่างบ้านพักริมทะเล ห้องที่ไม่ได้เปิดแอร์ หรือที่พักที่อยู่บนป่าบนเขาที่มีความชื้นมาก ๆ แนะนำให้เก็บในกล่องกันความชื้น แต่หากสภาพแวดล้อมไม่ได้ชื้นมากนัก ก็สามารถเก็บใส่ตู้หรือกระเป๋าได้ตามปกติ แต่ควรระวังไม่ให้อากาศแห้งจนเกินไปเพราะยางอาจเสื่อมเร็ว และไม่ควรให้ชื้นจนเกินไปเพราะราอาจขึ้นเลนส์ได้
