เคยสงสัยไหมว่าระหว่างต้นไม้ในกระถางของคุณกับเครื่องฟอกอากาศอันไหนดีกว่ากัน เรามาดูข้อดีข้อเสียและความแตกต่างระหว่างต้นไม้และเครื่องฟอกอากาศกัน
ถ้าคุณเคยสงสัยว่าต้นไม้ฟอกอากาศใช้แทนเครื่องฟอกอากาศได้หรือไม่ ขอบอกเลยว่าไม่ได้มีแค่คุณคนเดียวที่อยากรู้เรื่องนี้
เพราะว่าเครื่องฟอกอากาศที่ดีที่สุดบางรุ่นนั้นมีราคาสูงได้ถึง 20,000 บาท ซึ่งถือว่าเป็นการลงทุนครั้งใหญ่เลยทีเดียว ในขณะที่ต้นไม้ฟอกอากาศราคาถูกกว่า สวยงาม และ “หายใจ” เอาก๊าชคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปตามธรรมชาติได้ด้วย แต่ว่าต้นไม้พวกนี้จะสู้เครื่องฟอกอากาศได้ไหม?
ก่อนอื่นเราจะมาดูกันว่าแต่ละอย่างมีวิธีการปรับปรุงคุณภาพอากาศให้ดีขึ้นได้อย่างไรบ้าง รวมถึงทุกเรื่องที่จะช่วยให้คุณตัดสินใจได้ง่ายขึ้นว่าเครื่องฟอกอากาศหรือต้นไม้ฟอกอากาศจะเหมาะกับคุณที่สุด
เครื่องฟอกอากาศมีดีอย่างไร
ถ้าคุณอยากรู้ถึง วิธีการทำงานของเครื่องฟอกอากาศ ก็ต้องบอกว่าเครื่องฟอกอากาศมีหลายประเภท แต่ละประเภทก็มีวิธีการทำงานที่แตกต่างกัน และบางรุ่นก็ใช้วิธีการฟอกอากาศหลายวิธีมารวมไว้ในเครื่องเดียว
- แผ่นกรองอากาศ HEPA — เรียกได้ว่านี่คือตัวกรองอากาศที่คนรู้จักมากที่สุด ปกติแล้วเครื่องฟอกอากาศจะดูดอากาศในห้องเข้ามาในตัวเครื่อง จากนั้นอากาศจะไหลผ่านแผ่นกรองหลายชุด แต่ที่สำคัญที่สุดคือแผ่นกรอง HEPA โดยแผ่นกรองอากาศ HEPA จะมีความหนาแน่นสูงเป็นพิเศษ ซึ่งจะดักจับเชื้อโรคและมลพิษขนาดเล็ก เช่น ฝุ่น ละอองเกสร หรือควันบุหรี่ ก่อนที่จะปล่อยอากาศที่ฟอกแล้วนั้นกลับเข้าไปในห้อง
- แผ่นกรองอากาศคาร์บอน — แผ่นกรองประเภทนี้มีการทำงานในลักษณะเดียวกันกับแผ่นกรอง HEPA แต่ตัวกรองทำมาจากคาร์บอน ประโยชน์ของแผ่นกรองอากาศคาร์บอนคือมีประสิทธิภาพในการกำจัดกลิ่นและสารเคมีในอากาศ
- แสง UV — เครื่องฟอกอากาศหลาย ๆ รุ่นมีการใช้แสง UV เพื่อฆ่าไวรัสและแบคทีเรียในอากาศด้วย แต่เนื่องจากวิธีการนี้จะไม่สามารถกำจัดอนุภาคอื่น ๆ ที่ลอยในอากาศได้ จึงมักจะถูกใช้เป็นตัวเสริมให้กับแผ่นกรองอากาศ HEPA หรือแผ่นกรองอากาศคาร์บอนมากกว่า
- ประจุลบ — เครื่องฟอกอากาศแบบประจุลบมีการทำงานแตกต่างจากวิธีอื่น ๆ คือจะส่งไออนประจุลบออกไป ซึ่งประจุลบนี้จะไปดูดจับอนุภาคในอากาศด้วยสนามแม่เหล็ก เมื่อน้ำหนักมากพออนุภาคพวกนี้ก็จะตกลงตามพื้นหรือไปติดตามพื้นผิวต่าง ๆ ซึ่งคุณจะต้องทำความสะอาดฝุ่นเหล่านั้นออกเองทีหลัง เครื่องฟอกอากาศไอออนลบบางรุ่นมีการสร้างโอโซนด้วย ซึ่งเป็นอันตรายต่อปอดของเด็กและผู้สูงอายุ
ต้นไม้ฟอกอากาศทำงานอย่างไร
ต้นไม้จะดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์จากอากาศผ่านการสังเคราะห์ด้วยแสง ในกระบวนการนี้ต้นไม้จะเปลี่ยนแสง คาร์บอนไดออกไซด์ และน้ำให้เป็นคาร์โบไฮเดรตซึ่งเป็นอาหารของพืช ออกซิเจนจะถูกสร้างขึ้นในกระบวนการนี้และถูกปล่อยออกมาให้เราหายใจ
ในปี 1989 NASA ได้ทำการทดลองที่พบว่าพืชสามารถดูดซับสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) จากอากาศโดยใช้ใบและรากของมัน สาร VOCs ที่ต้นไม้สามารถดูดซับได้ ได้แก่ เบนซิน โทลูอีน และฟอร์มาลดีไฮด์ เป็นต้น
ก๊าซพวกนี้มักจะถูกปล่อยออกมาจากผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น สีทาบ้าน วัสดุก่อสร้าง และเครื่องสำอาง ดังนั้นเราจึงพบสารพวกนี้ในบ้านได้บ่อยกว่าที่คุณคิด ไม่ว่าจะเป็นกลิ่นน้ำยาล้างเล็บ น้ำมันเบนซิน หรือกลิ่นภายในรถใหม่ล้วนเป็นกลิ่นของสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่ายทั้งนั้น
เหตุผลนี้เองหลายคนจึงชอบใช้ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติมากกว่า แต่ว่าประสิทธิภาพการทำความสะอาดอากาศของเครื่องฟอกอากาศกับไม้กระถาง เมื่อเทียบกันแล้วแบบไหนดีกว่ากัน
เปรียบเทียบ เครื่องฟอกอากาศ vs ต้นไม้ฟอกอากาศ
การใช้ต้นไม้เพื่อฟอกอากาศเป็นความคิดที่ดี แต่น่าเสียดายที่ประสิทธิภาพของมันสู้เครื่องฟอกอากาศไม่ได้ ผู้เชี่ยวชาญได้ข้อสรุปว่าพืชสามารถกำจัดสาร VOCs ได้ แต่ในอัตราที่ช้ามาก ๆ คุณจำเป็นต้องใช้ต้นไม้เป็นจำนวนมหาศาลเพื่อให้ได้ผลเทียบเท่าเครื่องฟอกอากาศ 1 เครื่อง จำนวนมหาศาลที่ว่านี้ก็หมายถึงการที่ต้องใช้ต้นไม้เป็นพัน ๆ ต้น/บ้าน 1 หลัง จึงแทบไม่มีประโยชน์เลยที่จะฟอกอากาศด้วยวิธีนี้
นอกจากนี้ ไม้กระถางยังไม่สามารถดักจับฝุ่นหรือควันได้ แล้วยังอาจไปเพิ่มละอองเกสรในอากาศอีกด้วย ต้องบอกว่าศึกนี้เครื่องฟอกอากาศชนะแบบใส ๆ เลยทีเดียว โดยเฉพาะในคนที่เป็นภูมิแพ้
ข้อสรุป
อย่าเพิ่งโยนต้นไม้ของคุณทิ้งนะ ถึงจะสู้เครื่องฟอกอากาศไม่ได้แต่ต้นไม้ยังมีประโยชน์อีกหลายอย่าง จากงานวิจัยพบว่าต้นไม้ทำให้เราอารมณ์ดีขึ้น ช่วยลดความเครียด ลดความเหนื่อยล้า แม้ประสิทธิภาพโดยรวมอาจจะไม่มาก แต่มันยังคงส่งผลดีต่ออากาศที่หายใจเข้าไปอยู่ดี
สุดท้ายแล้ว เราแนะนำว่าคุณควรมีทั้งเครื่องฟอกอากาศและต้นไม้ในบ้าน และสำหรับคนที่มีสัตว์เลี้ยงอย่าลืมเช็คให้แน่ใจว่าต้นไม้ที่จะปลูกจะไม่เป็นพิษกับสัตว์เลี้ยงด้วยก็แล้วกัน
เนื้อหาเกี่ยวกับเครื่องฟอกอากาศที่เกี่ยวข้อง:
